-
1 basic instruction set
• osnovni skup instrukcija -
2 computer instruction set
instruction set — система команд; набор команд
a poor set of players — плохая команда, плохие игроки
English-Russian big polytechnic dictionary > computer instruction set
-
3 set
2) совокупность; множество6) установка; регулирование; настройка; наладка || устанавливать; регулировать; настраивать; налаживать7) юстировка || юстировать9) схватывание; затвердевание; отверждение || схватывать(ся); затвердевать; отверждать(ся)10) стабилизация; фиксация (красителя, нити) || стабилизировать; фиксировать (краситель, нить)11) крепление || закреплять13) накрывка ( штукатурки) || наносить накрывку14) глубина погружения сваи при ударе молота15) разводка ( зубьев пилы) || разводить ( зубья пилы)16) радиостанция17) радиоприёмник18) телевизионный приёмник, телевизор19) вчт. установка в состояние "1" || устанавливать в состояние "1"20) тлв, кфт. декорация21) полигр. набор || набирать22) полигр. сет ( единица измерения ширины знака)23) закреплять, высыхать( о печатной краске)24) полигр. комплект, гарнитура27) замешивать ( тесто)•set after break — остаточное удлинение при разрыве;to set for — регулировать; устанавливать;to set free — выделять в свободном виде;to set solid — затвердевать; отверждать(ся);to set up — монтировать; собирать; устанавливать (напр. систему);to strike the set — разбирать декорацию-
abstract set
-
ac welding set
-
affected set
-
airborne set
-
arc-welding set
-
assembly set
-
axis set
-
basic set of operations
-
battery-booster set
-
bearing set
-
blasting set
-
board set
-
bottom water set
-
bounded set
-
bridging set
-
call-back telephone set
-
card set
-
cascade set
-
cataloged data set
-
character set
-
charging set
-
checkout test set
-
checkpoint data set
-
chip set
-
Christmas-tree set
-
closed set
-
code set
-
color separation set
-
color television set
-
compression set
-
concatenated data set
-
concrete set
-
connected set
-
connector mated set
-
conventional set
-
correction tool set
-
countable set
-
crystal set
-
customer set
-
data set
-
dc welding set
-
desk set
-
diesel-generator set
-
dip-angle set
-
direct data set
-
domestic television set
-
domestic set
-
double suspension set
-
double tension set
-
double-dipole set
-
drawing set
-
dual-frequency set
-
duplicate suspension set
-
duplicate tension set
-
electronic altimeter set
-
EM set
-
emergency set
-
empty set
-
engine driven welding set
-
exciter set
-
extension set
-
facsimile set
-
false set
-
field set
-
final set
-
finite set
-
flash set
-
flush hole casting set
-
four-car articulated set
-
four-roll set
-
frequency changer set
-
fuzzy set
-
gear set
-
generator set
-
grab set
-
hand set
-
heading set
-
hesitation set
-
hole set
-
horizontal-loop set
-
house set
-
hybrid set
-
hydroelectric generating set
-
indexed sequential data set
-
infinite set
-
initial set
-
ink set
-
instruction set
-
insulator set
-
interrogator set
-
key set
-
lining set
-
long-wire set
-
magnetotelluric set
-
mask set
-
microprocessor set
-
module set
-
mold set
-
motion-picture set
-
motor-generator set
-
moving-source set
-
navigation set
-
noise-immune set
-
nontemporary data set
-
null set
-
open set
-
operator's head set
-
order set
-
ordered set
-
pack set
-
parallel motion drafting set
-
partitioned data set
-
permanent set
-
petrol-electric generating set
-
pile set
-
planetary gear set
-
plaster set
-
portable test set
-
projection set
-
pumped-storage generating set
-
pump-storage generating set
-
push-button set
-
quick set
-
radio set
-
receiving set
-
receiving tank set
-
rectifier welding set
-
refraction set
-
relay set
-
resistance set
-
resistivity set
-
rivet set
-
rotary welding set
-
rubber set
-
satellite communications set
-
satellite communication set
-
saw set
-
send/receive set
-
set of blades
-
set of contacts
-
set of curves
-
set of equations
-
set of inks
-
set of insulators
-
set of passes
-
set of pulleys
-
set of stopmotion
-
shaft set
-
SIGMA set
-
single suspension set
-
single tension set
-
singular set
-
six-roll set
-
solar powered set
-
solar set
-
solution set
-
spring set
-
standby set
-
steam-electric generating set
-
stockhouse set
-
stringer set
-
subpermanent set
-
subscriber set
-
tab set
-
telegraph set
-
telephone set
-
television set
-
telluric set
-
temporary data set
-
terminating set
-
test set
-
thermoelectric generating set
-
three-piece set
-
timber set
-
time signal set
-
tool set
-
transformer-rectifier set
-
transmitting set
-
turbine-generator set
-
turbine set
-
two-car set
-
universal set
-
user's set
-
warehouse set
-
welding set
-
wind-electric set
-
withdrawal-roll set
-
working set -
4 BASIC
1) Компьютерная техника: Building A Secure Information Community2) Спорт: Badminton And Swimming Including Cycling3) Военный термин: Battle Area Surveillance & Integrated Communications, basic avionics subsystem integration concept, battle area surveillance and integrated communications4) Техника: battle area surveillance intelligence communications system, БЕЙСИК (язык программирования)5) Шутливое выражение: Bill's Attempt to Seize Industry Control6) Юридический термин: Background Affiliation Status Information Center7) Бухгалтерия: Бейсик - универсальная система символического кодирования для начинающих (язык программирования, beginners all-purpose symbolic instruction code)8) Сокращение: Beginners All-purpose Symbolic Instruction Code, Body Armor Set, Individual Countermine, Body Armour Set, Individual Countermine, British American Security Information Council (UK), beginner's all-purpose symbolic instruction code (computers), Beginner's All-purpose Symbolic Introduction Code9) Вычислительная техника: универсальная система символического кодирования для начинающих, язык программирования Бейсик10) Образование: Basic Art Support In The Curriculum11) Контроль качества: Basic Appraisal System for Incoming Components12) Расширение файла: Beginner's All Purpose Symbolic Instruction Code -
5 Basic
1) Компьютерная техника: Building A Secure Information Community2) Спорт: Badminton And Swimming Including Cycling3) Военный термин: Battle Area Surveillance & Integrated Communications, basic avionics subsystem integration concept, battle area surveillance and integrated communications4) Техника: battle area surveillance intelligence communications system, БЕЙСИК (язык программирования)5) Шутливое выражение: Bill's Attempt to Seize Industry Control6) Юридический термин: Background Affiliation Status Information Center7) Бухгалтерия: Бейсик - универсальная система символического кодирования для начинающих (язык программирования, beginners all-purpose symbolic instruction code)8) Сокращение: Beginners All-purpose Symbolic Instruction Code, Body Armor Set, Individual Countermine, Body Armour Set, Individual Countermine, British American Security Information Council (UK), beginner's all-purpose symbolic instruction code (computers), Beginner's All-purpose Symbolic Introduction Code9) Вычислительная техника: универсальная система символического кодирования для начинающих, язык программирования Бейсик10) Образование: Basic Art Support In The Curriculum11) Контроль качества: Basic Appraisal System for Incoming Components12) Расширение файла: Beginner's All Purpose Symbolic Instruction Code -
6 basic
1) Компьютерная техника: Building A Secure Information Community2) Спорт: Badminton And Swimming Including Cycling3) Военный термин: Battle Area Surveillance & Integrated Communications, basic avionics subsystem integration concept, battle area surveillance and integrated communications4) Техника: battle area surveillance intelligence communications system, БЕЙСИК (язык программирования)5) Шутливое выражение: Bill's Attempt to Seize Industry Control6) Юридический термин: Background Affiliation Status Information Center7) Бухгалтерия: Бейсик - универсальная система символического кодирования для начинающих (язык программирования, beginners all-purpose symbolic instruction code)8) Сокращение: Beginners All-purpose Symbolic Instruction Code, Body Armor Set, Individual Countermine, Body Armour Set, Individual Countermine, British American Security Information Council (UK), beginner's all-purpose symbolic instruction code (computers), Beginner's All-purpose Symbolic Introduction Code9) Вычислительная техника: универсальная система символического кодирования для начинающих, язык программирования Бейсик10) Образование: Basic Art Support In The Curriculum11) Контроль качества: Basic Appraisal System for Incoming Components12) Расширение файла: Beginner's All Purpose Symbolic Instruction Code -
7 BIS
English-Russian dictionary of computer abbreviations and terms > BIS
-
8 Kurtz, Thomas E.
SUBJECT AREA: Electronics and information technology[br]b. USA[br]American mathematician who, with Kemeny developed BASIC, a high-level computer language.[br]Kurtz took his first degree in mathematics at the University of California in Los Angeles (UCLA), where he also gained experience in numerical methods as a result of working in the National Bureau of Standards Institute for Numerical Analysis located on the campus. In 1956 he obtained a PhD in statistics at Princeton, after which he took up a post as an instructor at Dartmouth College in Hanover, New Hampshire. There he found a considerable interest in computing was already in existence, and he was soon acting as the Dartmouth contact with the New England Regional Computer Center at Massachusetts Institute of Technology, an initiative partly supported by IBM. With Kemeny, he learned the Share Assembly Language then in use, but they were concerned about the difficulty of programming computers in assembly language and of teaching it to students and colleagues at Dartmouth. In 1959 the college obtained an LGP-30 computer and Kurtz became the first Director of the Dartmouth Computer Center. However, the small memory (4 k) of this 30-bit machine precluded its use with the recently available high-level language Algol 58. Therefore, with Kemeny, he set about developing a simple language and operating system that would use simple English commands and be easy to learn and use. This they called the Beginners All-purpose Symbolic Instruction Code (BASIC). At the same time they jointly supervised the design and development of a time-sharing system suitable for college use, so that by 1964, when Kurtz became an associate professor of mathematics, they had a fully operational BASIC system; by 1969 a sixth version was already in existence. In 1966 Kurtz left Dartmouth to become a Director of the Kiewit Computer Center, and then, in 1975, he became a Director of the Office of Academic Computing; in 1978 he returned to Dartmouth as Professor of Mathematics. He also served on various national committees.[br]Bibliography1964, with J.G.Kemeny, BASIC Instruction Manual: Dartmouth College (for details of the development of BASIC etc.).1968, with J.G.Kemeny "Dartmouth time-sharing", Science 223.Further ReadingR.L.Wexelblat, 1981, History of Programming Languages, London: Academic Press (a more general view of the development of computer languages).KF -
9 point
1. n физ. стадия, критическая точка; температура2. n спец. точка, отметка; точка деленияpoint of reference — репер, отметка условного уровня
3. n мор. румбcardinal point — страна света; главный румб
4. n след, отметина5. n место, пункт, точкаassembly point — место сбора; сборный пункт
6. n полицейский пост7. n разг. станция; граница тарифного участка8. n момент9. n порог; край; грань10. n амер. единица, очко11. n талон; купон; единица продовольственной или промтоварной карточки12. n нужный результат, требуемое числоdecimal point — десятичная точка; точка в десятичном числе
13. n карт. очкоmatch point — очко, решающее исход матча
14. n одно из 12-ти делений на доске для игры в триктрак15. n место принимающего игрока16. n принимающий игрокsaluting point — место, трибуна для принимающего парад
17. n уровень, стандарт18. n степень, ступеньfrankness to the point of insult — откровенность, граничащая с оскорблением
to the point of — до такой степени; что
to the point that — до такой степени; что
19. n эл. точка присоединения потребляющего прибора; штепсельная розетка20. n пойнт21. n толщина бумагиконец; заключение
22. v указывать, показывать23. v указывать, выделять24. v указывать, обращать внимание; отмечать, подчёркиватьhe pointed out that there were certain formalities to be observed — он подчеркнул, что необходимо соблюсти некоторые формальности
point to the fact that — обращать внимание на то; что
25. v наводить, направлять; прицеливаться, целиться26. v быть обращённым, направленным; смотреть27. v указывать, свидетельствовать, говорить28. v иметь целью, стремиться29. v точить, заостритьsharpened a point — заострил; заостренный
30. v оживлять; заострять, придавать остроту31. v мор. обделывать конец «редькой»32. v мед. созревать33. v охот. делать стойкуto cede a point — сделать, допущение
34. v стр. расшивать швы кирпичной или каменной кладки35. v ставить знаки препинания36. v ставить точки37. v муз. делать разметкуto come directly to the point — подойти прямо к сути дела, без обиняков заговорить о главном
38. v делать паузы39. v отделять десятичную дробь точкойcondensation point — точка росы; температура конденсации
40. v мор. идти крутой бейдевинд41. v ставить ногу на пуанты42. v танцевать на пуантахa point, which has bothered us — вопрос, который нас беспокоил
43. v иск. переносить размеры с макета на камень44. v с. -х. закапывать в землю45. v метал. заострять, острить конец46. v редк. вставлять белые волоскиСинонимический ряд:1. case (noun) argument; case; reason2. characteristic (noun) birthmark; character; characteristic; feature; trait3. detail (noun) article; component; detail; element; item; particular; thing4. edge (noun) borderline; brink; edge; threshold; verge5. end (noun) aim; design; end; goal; intent; intention; motive; objective; plan; purpose; target; view6. essence (noun) essence; heart; message; pith7. idea (noun) idea; import; meaning; purport; significance8. issue (noun) issue; question9. place (noun) location; locus; place; position; site; situation; spot; station; where10. promontory (noun) beak; bill; cape; foreland; head; headland; naze; promontory11. speck (noun) dot; flyspeck; mote; pinpoint; speck; spot12. subject (noun) matter; motif; subject; subject matter; text; theme; topic13. time (noun) duration; instant; juncture; moment; period; time14. tip (noun) apex; barb; cusp; pointer; prick; prong; spike; spine; steer; tine; tip; tip-off15. validity (noun) cogency; effectiveness; force; punch; validity; validness16. direct (verb) address; aim; cast; direct; head; incline; lay; level; present; refer; set; train; turn; zero in17. indicate (verb) denote; hint; imply; indicate; signify; suggest18. punctuate (verb) punctuateАнтонимический ряд:contradict; deny; divert -
10 Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
AAbort - ndërprerje e operacionit, procesit ose procedures gjatë kryerjes së tij.Accept - pranon.Access time - koha e arritjes së të dhënave.Accessories - veglat ndihmëse në Windows.Adapter - kartelë për zgjerim e cila instalohet në kompjuter.Adress register - numër hemksadecimal i cili e tregon adresën e lokacionit të caktuar të memorjes.Algorithm - zgjidhja e një problemi hap pas hapi.allocate - ndarje të resurseve të kompjuterit, si për shembull në disk, shtypës ose memorje të çdo skedari, shfrytëzuesi ose procesi.alpha numeric characters - shenja alfanu-merike. Të gjitha shenjat që i shfrytëzon kompjuteri, përfshirë këtu edhe shkronjat, shifrat, shenjat për interpunksion dhe shenjat speciale, siç janë: \$, \@ i \#ANSI (American National Standar Institute) - Instituti Nacional Amerikan për Standarde.ASCII ( American Standard Code for Information Interchange) - Kodi amerikan për këmbim të informacioneve. Renditje standarde e shtatë shifrave binare (shifra e shtatë mund të jepet për kontroll të çiftësisë) e cila aplikohet për paraqitjen e shenjave në kompjuter.Animation - animacion - Iluzion i lëvizjes me paraqitje të shpejtë të fotografive të njëpasnjëshme, e cila arrihet me përdorim të harduerit dhe softuerit përkatës. Programet më të njohura për animacion janë: 3 D Studio, Autodesk Chaos, Imagine etj.Application - program i cili është i dedikuar për shfrytëzuesit e rëndomtë, i cili është i projektuar për kryerje të ndonjë pune të caktuar. Për shembull aplikacioni për kontabilitet financiar.Application development tools - vegla për krijim të programeve aplikative.ALU ( Arithmetic-Logic Unit) - njësi aritmetiko-logjike. Është pjesë e njësisë qendrore (çip i mikroprocesorit) e cila kryen operacione kryesore aritmetike dhe logjike me të dhënat.Artificial Intelligence - intelegjencë artificiale. Emër i sistemeve të kompjuterit që duhet të shfaqin inteligjencë njerëzore, si kuptim për fjalën e thënë, si reagim ndaj ambientit të tyre fizik dhe adaptimit ndaj kushteve të tilla.Ascending order - rendi i radhitjes së elementeve sipas rendit të rritjes, prej vlerave më të vogla kah më të mëdhatë (a, b, c...)Assembler - përkthyes programor. Program i projektuar që t'i transformojë instruksionet simbolike në formë më të qëlluar për t'i kryer në kompjuter.Assign - dhënie vlerë diçkaje që është shfrytëzuar në programim.Asterisk - shenja * (yll). Përdoret si shenjë xhoker që mundëson specifikim të disa skedarëve përnjëherë.Auto CAD - program aplikativ për projektim kompjuterik dhe disenjim.BBackbone - niveli më i lartë në një rrjet kierarkik kompjuterik.Backslash - shenja \\ ( ASCII kodi 92). Përdoret në specifikimin e rrugës së diskut ku gjendet skedari i kërkuar.Backspace - zhvendosje e kursorit për një vend prapa.Backup - kopje rezerve. Bëhet kopje e përmbajtjes së diskut të kompjuterit dhe atë në mënyrë periodike, ndërsa vendoset në shirit magnetik ose në CD.Bad sector - sektori jo në rregull. Pjesë e disketës ose diskut ku nuk nuk mund dhe ku nuk është e sigurt të shkruhen informacioneBad trac table - tabelë e shtigjeve që nuk janë në rregull. Listë e pjesëve të çrregulluara fabrikisht dhe të pasigurta për shkruarje, e cila është e ngjitur në pjesën e prapme të diksut.Bandwidth - njësi matëse për sasinë e të dhënave të cilat mund të transmetohen përmes ndonjë rrjeti të komunikimit në një sekondë.Bar chart - diagram në formë të shiritave.Bar code - paraqitje e shenjave alfanu-merike me ndihmën e vijave vertikale me gjatësi të ndryshme. Përdoret si mënyrë për shifrim universal të prodhimeve.Bar code reader - lexues bar cod. Pajisje optike për lexim të shenjave bar cod.BIOS (Basic Input Output System) - grup i programeve më të vogla detyra e të cilave është të shfaqë test rutinor kur kyçet kompjuteri, si dhe ta startojë sistemin operativ të kompjuterit.BASIC - gjuhë programore e cila është e lehtë për mësim.Batch - pako. Bashkësi e elementeve ose dokumeneteve të cilat përpunohen si tërësi.Batch processing - përpunim paketor. Teknikë që përdor vetëm një inkuadrim të programit në memorjen kryesore për shkak të përpunimit të më tepër detyrave të veçanta njëra pas tjetrës.Baud - bod. Kapacitet maksimal për transmetim të informacioneve në një kanal të komunikimit, i cili është njësi matëse e numrit të ndryshimeve të niveleve në sekondë.Benchmark - krahasim. Program standard i cili shërben për përcaktimin e performansave të kompjuterëve të ndryshëm.Beta version - version prove i softuerit para daljes së tij zyrtare në treg.BIT ( Binary digiT) - shifra binare janë 0 dhe 1. Kompjuterët digjital procesojnë informacione në formë digjitale, ndërsa zbatojnë vetëm shifra të sistemit binar. Ato zakonisht paraqiten me tension prej 5 V për numrin 1, gjegjësisht 0 V për numrin O.Binary file - skedar binar i cili përbëhet prej disa bitave, por i cili nuk është skedar tekstual. Zakonisht ato janë programe me fotografi.Binary system - sistem binar. Sistem numërimi për shkruarje të numrave në kompjuter. Aty ka vetëm dy shifra 0 dhe 1.Bps (Bits per second) - bit në sekondë. Masë për shpejtësinë e transmetimit të rrjetave kompjuterikeBlank - i zbrazët, i pashkruar. Shenjë që i përdoret për paraqitjen e vendit të zbrazët ndërmjet shenjave të shtypura.Bold - shkronja me kontura më të trasha dhe më të errëtaBookmark - reference e cila na drejton kah ndonjë dokument i caktuar hipertekstual i Internetit.Boot - startimi i kompjuterit, gjatë së cilës fillon puna e sistemit operativ.Boot block - pjesë e diskut ku gjendet softueri i cili i mundëson kompjuterit ta fillojë punën.Boot disk - disk ose disketë prej së cilës startohet sistemi operativ.Break - ndërpren. Sinjal special i cili e ndërpet punën e ndonjë programi. Shpesh fitohet me shtypje të tasteve Ctrl dhe C përnjëherë.Browser - fletëkërkues. Program i cili është i dedikuar për shikimin e dokumenteve hipertekstuale të Internetit. Me ndihmën e tij shrytëzohet servisi më i dobishëm i Internetit WWW (W orld W ide W eb). Fletëkërkuesit më të njohur janë Microsoft Internet Explorer dhe Netscape Navigator.Buffer - bafer. Vend në kujtesën kryesore të kompjuterit për ruajtje të përkohshme të të dhënave.Bug - gabim, defekt. Gabim i paqëllimtë në program, për shkak të të cilit programi nuk punon si duhet. Në përkthimin më tekstual nënkupton bubë dhe mendohet se rrjedh prej ngjarjes kur mola është kapur për ndonjë relej të kompjuterëve të parë dhe e ka pamundësuar punën e tij.Bullet - shenjë për renditje e cila përdoret në programet për përpunim të tekstit.BBS (Bulletin Board System) - tabelë elektronike për shpallje. Shërbim telekomunikues përmes të të cilit konsumatorët komunikojnë, këmbejnë informata etj.Bus - mbledhëse. E lidh pllakën amë të kompjuterit me procesorin, kujtesën, diskun dhe elementet tjera kompjuterike.Byte - bajt. Tetë bita. Shpesh është numër binar tetëshifror i cili paraqet një shkronjë.CCache - kesh. Pjesë e kujtesën e rezervuar për ruajtje të të dhënave që përdoren shpesh, te të cilat procesori ka qasje shumë më të shpejtë sesa në hard disk. Kujtesën kesh mund të gjendet në memorjen RAM ose në hard disk.Cancel button - tast për shfuqizimin e funksionit të zgjedhur. Te numri më i madh i programeve tasti për shfuqizim aktivizohet me shtypjen e tastit Esc.Case sensitive - dallimi i shkronjave të mëdha dhe të vogla. Me shpesh gjatë krahasimit të dy fjalëve apo teksteve.CRT (cathode ray tube) - gypi katodik i ekranit.CPU (C entral P rocessing U nit) - njësi qendrore e procesuimit. Zemër e kompjuterit personal. Udhëheq dhe drejton me të gjitha operacionet për përpunim të të dhënave.Centronics port - portë e kompjuterit në të cilën shpesh lidhet shtypësi.Chanel - kanal. Rrugë në të cilën transmetohet informacioni digjital në kompjuter.Character - shenjë; karakter. Cilado shkronjë, shenjë e interpunksionit, ose ndonjë nga njëqind shenjat tjera që mund të vërehen në ekran, gjegjësisht të cilat mund të shtypen.CPI (character per inch) - numër i shenjave në një inç. Njësi matëse për matjen e dendësisë së shkrimit. Shprehet me numër të shenjave në një inç.Check box - kuti katrore për dialog e cila mund të jetë e kyçur ose e çkyçur, gjegjësisht të jetë e zgjedhur ose jo, ndonjë opcion në kornizën për dialog.Checksum - shumë për kontroll. Shuma e numrave që përdoren për kontrollim të mbledhjes.Click - klik. Shtypje dhe lëshim i tastit të minakut, pa mos e lëvizur.Client - klient. Sistem i cili mund të punojë i pavarur, edhe pse në një masë edhe ky është i varur prej ndonjë sisitemi tjetër. Për kompjuterin që është i lidhur në rrjet kompjuterik shpesh thuhet se është klient.Client-server network - rrjet i tipit klient-server.Clip art - bashkësi e vizatimeve grafike dhe fotografive të shkruara në skedar të veçantë i cili është i arritshëm për përdorim të ndonjë aplikacioni, për shembull, për përpunim të tekstit ose të grafikës.Clipboard - kohësisht, skladim i fshehur për tekst ose fotografi të cilat priten ose kopjohen.Clock speed - shpejtësi e ores. Shpejtësia e punës së procesorit në kompjuter matet me megahercë (MHz) ose me gigahercë (GHz).Sa më e shpejtë është shpejtësia e procesorit, aq më tepër urdhëra mund të kryejë kompjuteri.Clone - klon. Kompjuter i cili paraqet kopje të suksesshme të kompjuterit tjetër të (standardizuar). Më shpesh kjo u dedikohet atyre kompjuterëve të cilët janë kompatibil me kompjuterët e kompanisë IBM.Cod - kod. Diçka që është shkruar me gjuhën kompjuterike, në letër ose në kompjuter.Code page - faqe e koduar. Tabelë e cila tregon se cili karakter i përgjigjet shenjës në ekran dhe me shtypjen e tasterit a përfitohet e njëjta shenjë.CGA (Color Graphics Adapter) -videokartelë e cila është më e vjetëruar.COM port - portë seriale. Më shpesh në kompjuterët ekzistojnë dy porta seriale të shënuara si C0M1 dhe COM2.Command interperter - program i cili i integron dhe i përpunon urdhërat e dhënë në kompjuter. Në sistemin operativ DOS është programi C0MAND.COM, ndërsa në WINDOWS është WIN.INICOBOL (Common Business Orientated Language) - gjuhë progamore nga gjeneratat më të vjetra të cilat përdoren për aplikacione financiare.Communication protocol - përmbledhje e programeve e cila mundëson transmetim dhe këmbim të të dhënave ndërmjet dy ose më tepër kompjuterëve.CD (Compact Disc) - kompakt disk. Medium për memorim të të dhënave digjitale dhe audio. Në kompakt disk mund të vendoset muzikë prej 72 minutave ose të dhëna prej 650 MB.CD ROM (Comapct Disc Read Only Memory) - njësi harduerike për leximin e kompakt disqeve. Me këtë njësi mund vetëm të lexojmë e jo edhe të shlyejmë ose të regjistrojmë të dhëna të reja.COMPAQ (COMPAtibility Quality) - shenjë e prodhimeve cilësore të kompjuterëve desktop dhe laptop.Compiler - kompajler; përkthyes. Program i cili i përkthen disa gjuhë të larta programesh në ndonjë gjuhë makinerike.CompuServe - njëra ndër rrjetat më të mëdha të Internetit në botë. Klientëve të tyre ju ofron këmbim të skedarëve, të të dhënave, të postës elektronike etj.CAD (Computer Aided Design) - shfrytëzim i kompjuterit për krijime të vizatimeve ose për projektime të ndonjë objekti ose sistemi. Programet më të njohura nga kjo sferë janë Auto Cad, Auto Sketch, Design CAD, Lab View etj.CAM (Computer Aided Manifacture) - prodhim me ndihmën e kompjuterit.CASE (Computer Aided Software Engineering) - vegël softuerike për programerët. Shfrytëzohen për planifikim, analizim si dhe projektim të dokumentacionit në softuerin kompjuterik.Computer analyst - analitik kompjuteristik. Person i cili i definon problemet dhe saktësisht i pëcakton hapat për zgjidhjen e tyre me anë të kompjuterit.Configuration - konfiguracion. Mënyrë e lidhshmërisë së kompjuterit me njësitë tjera periferike në një sistem të përbashkët.Controller - vegël teknike e cila i mundëson veglës tjetër të komunikojë me kompjuterin.Conversion - konverzion. Proces i transformimit të të dhënave (tekst, grafik) nga një format në tjetër.Cooki file - skedar në të cilin ruhen skedarët e shfrytëzuar (cookies). Zakonisht gjendet në emërtuesin bashk me fletëkërkuesin (shembull në emërtuesin Internet Explorer).Corel DRAW- Pako programore e dedikuar për vizatim dhe punim me fotografi.Corrupted file - skedar i dëmtuar. Dëmtimi mund të jetë për shkak të ektorëve të diskut që nuk janë në rregull, prishjes fizike ose gabimeve të shkaktuara nga programi.Crash - gjendje kur kompjuteri bie prej funksionimit të tij dhe më tutje nuk mund të përdoret. Pas kësaj kompjuteri zakonisht përseri startohet.Current drive - disk me të cilin shfrytëzuesi punon momentalisht.Cursor - kursori. Tregues i pozicionimit. Vijë vertikale e lëvizshme që dridhet dhe vezullon e që paraqitet në ekran si indikator vizuel e cila mund të dislokohet edhe vertikalisht edhe horizontalisht me anë të urdhërave prej tastierës.Cyberphobia - kiberfobia. Frikë nga kompjuteri.CRC (Cyclic Redundancy Check) - metodë e testimit për të dhënat dalëse nga disku për shkak të sigurisë prej gabimeve.DData - të dhënat. Nocion i përgjithshëm për numrat, simbolet dhe madhësitë analoge të cilat shfrytëzohen si madhësi dalëse për përpunimin e kompjuterit.Database - baza e të dhënave. Bashkësi e të dhënave të lidhura ndërmjet vete dhe të organizuara paraprakisht. Programet më të njohura për udhëheqjen e bazave të të dhënave janë: Oracle, MS SQL Server, Informix, Sybase etj.Data security - mbrojtje e të dhënave nga ndërhyrjet e qëllimta ose të rastësishme nga njerëz jo të autorizuar.Data type - tip i të dhënave. Mund të jenë: tekstuale, numerike, logjike, dhe të dhëna të datave.Dead lock - ndërprerje; bllokim. Situatë kur ndonjë program nuk mund të realizohet në kompjuter, për shkak se e pret rastin që faktikisht kurrë nuk do të ndodh.Debug - testim i programit të kompjuterit me korrigjim të gabimeve të paraqitura në te.Default value - ndonjë vlerë që nënkuptohet. Vlerë që programi automatikisht e zgjedh po qe se shfrytëzuesi nuk jep ndonjë vlerë tjetër. Për shembull ngjyrat që i jep WIND0WS-i janë default vetëm po qe se shfrytëzuesi nuk i përdor.Defragmentation - defragmentim. Proces i bashkangjitjes i të dhënave të një programi në disk, që të mund të shpejtohet puna e tij. Është e preferueshme që defragmenting të bëhet një herë në javë, për të shpejtuar punën e diskut.Density - dendësi. Njësi matëse për numrin e të dhënave të cilat mund të shkruhen në ndonjë medium (disketë, shirit magnetik etj).Decsending sort - renditje me radhitje të kundërt.Desktop - sipërfaqja aktive e ekranit gjatë punës me Windows, e cila përmban dritare dhe ikona.Desktop computer - kompjuter i cili pozicionohet horizontalisht në tavolinën punës.DTP (Desktop Publishing) - Pako e softuerit me të cilën kompjuteri mund të përdoret për disenj të dokumenteve, duke përfshirë fotografi, tekst dhe kontroll të pamjes së dokumenteve dhe shtypjen e tyre.Destination file - skedar që pranon.Device - vegël, mjet, përbërje, njësi. Nocion i përgjithshëm i cili shfrytëzohet për të identifikuar ndonjë komponentë të kompjuterit (disk, tastaturë, minak, etj).Device driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit të komunikojë me njësitë periferike.DAT (Digital Audio Tape) - shirit magnetik në të cilin memorizohen të dhënat me sasi shumë të mëdha.DVD (Digital Video Disk) - teknologji e harduerit e cila mundëson shiqimin e filmave, spoteve muzikore etj.DMA (Direct Memory Access) - proces i transmetimit të një sasie të madhe të të dhënave ndërmjet diskut dhe kujtesës punuese të kompjuterit.DirectX - varg i programeve standarde për aplikacione të Microsfti-t, i dedikuar për lojra dhe aplikacione multimediale.Disk controller - kartelë e cila e lidh kompjuterin me diskun; zakonisht gjendet në pjesën e poshtme të diskut.Disk drive - njësi fizike e cila e pranon dhe e kthen diskun magnetik dhe mundëson lexim dhe shkrim të të dhënave.DOS (Disk Operating System) - njëri ndër sistemet më të njohura operative i cili është shumë përfshirës dhe shfrytëzohet nga kompjuterët personal. I prodhuar nga kompania Microsft në vitin 1982.Domain - grup i kompjuterëve emrat e të cilëve e ndajnë të njëjtën prapashtesë. Shembull: com (firmë komerciale), org (organizatë pa përfitim), gov (qeveri), edu (institucion arsimor), net (provajder i Internetit). Njësoj ekzistojnë edhe prapashtesa të cilat i identifikojnë shtetet p.sh. mk prapashtesë për Maqedoninë.Dpi (dots per inch) - pika në inç. Njësi për matjen e rezolutës së shtypjes në shtypës. Rezoluta te shtypësit amë sillet rreth 300 dpi, ndërsa te shtypësit lezër arrin deri në 1200 dpi.Double click - klikim; shtypje e dyfishtë. Klikim i shpejtë dhe lëshim i tastit të minakut dy here pa lëvizjen e minakut ndërmjet dy klikimeve.Double precision - precizitet i dyfishtë. Teknikë me të cilën paraqiten numrat me gjatësi të dyfishuar.Download - kopjim i ndonjë programi ose skedari prej ndonjë kompjuteri kryesor në kompjuterin personal.Draft quality - kualitet i shtypit, i cili është i lexueshëm, por nuk duket aq mirë për përdorim që ai dokument të botohet në ndonjë revistë ose libër. Zakonisht shfrytëzohet për nxjerrjen e kopjeve që të shkojë në korrekturë.Drag-and-drop - tërheqje dhe lëshim i tastit të minakut.Drop-down meni - Lista e urdhërave të menysë së aktivizuar, të radhitura njëra pas tjetrës.DLL (Dynamic Link Library) - grup e funksioneve të cilat shfrytëzohen gjatë programimit në Windows.EEPROM (E lectrically P rogrammable R ead O nly M emory) - çip memorizues përmbajtja e të cilit nuk mund të ndryshohet.E-mail (electronic mail) - postë elektronike. Njëri nga shërbimet më të njohura të Internetit me të cilin porositë dërgohen prej një kompjuteri në kompjuter tjetër.Embedded object - objekt i ndërvënë.EMM386.EXE - program i cili mundëson vendosjen e drajverave dhe programeve në hapësirën e lartë të memories.Emulator - emulator. Program cili i mundëson kompjuterit të zbatojë programe të shkruara për kompjuter tjetër.Encryption - shifrim. Kodim i porosisë me çka nuk mundësohet hyrje e palejuar deri te ajo.EOF (end of file) - fund i skedarit. Shenjë për fundin e skedarit, e cila shfrytëzohet si indikator se këtu kryhen të dhënat.Ethernet - rrjet lokal kompjuterik i konstruktuar prej llojit të kabllove me mundësi të bartjes deri më 10 Mbit/sec.Event - rast; paraqitje. Moment kur paraqitet ndryshimi specifik i ndonjë gjendjeje.Exchange - këmbim i informatave ndërmjet dy lokacioneve.Exchengeable disk - disk transmetues. Tip i diskut i cili montohet në shtëpizë të posaçme dhe është i transmetueshëm.Executable file - program zbatues. Skedar i cili mund të aplikohet në kompjuter.Expression - shprehje matematikore ose logjike e shkruar në gjuhën programoreEBCDIC (Extended Binary Decimal Interchange Code) - kod i cili i përdorë tetë shifra binare të krijuara nga IBM, ndërsa i paraqet shenjat (shkronjat, numrat etj.) nga kompjuteri i cili i proceson.External modem - modem i jashtëm. Modem në kuti të veçantë, kabllo dhe mbushës i cili më së shpeshti aktivizohet në portën seriale të kompjuterit.Extranet - intranet i cili u është lënë në disponim klientëve dhe blerësve të jashtëm me qëllim që t'i shohin të dhënat. Më shpesh ata janë të siguruara me shifra që të ruhet siguria e blerësve.FFan ventilator - ventilator i cili mundëson cirkulimin e ajrit nëpërmjet pjesëve kompjuterike dhe e pamundëson nxehjen e tyre.Fatal error - gabim në programin kompjuterik i cili e ndalon funksionimin e tij.Fault tolerance - tolerim i gabimeve. Aftësi e ndonjë sisitemi që ta vazhdojë funksionimin normal edhe pse ekziston problem në harduer ose softuer.Fax modem - faks modem. Modem i aftësuar të pranojë dhe të dërgojë fakse. Në këtë rast fakset janë elektronike.Fiber optics - fije optike. Mundëson shpejtësi të madhe të bartjes së të dhënave në rrjetat kompjuterike.File - skedar; fajll; datotekë. Pa marrë parasysh çfarë informate, të grumbulluar dhe të inçizuar nën një emër. Skedari mund të përmban tekst, grafikon, program etj.FAT (File Allocation Table) - tabelë e cila shërben për renditjen e skedarëve e cila gjendet në fillim të diskut dhe përmban informata për ata pjesë të diskut të cilat shfrytëzohen, pjesë të diskut të cilat nuk shfrytëzohen dhe ato të cilat nuk mund të shfrytëzohen për shkak të dëmtimit të blloqeve në disk.File control system - program i cili udhëheq me bartjen e të dhënave nga ciladoqoftë pajisje deri në ndonjë pajisje tjetër.File locking - përmbyllje e skedarit. Ndalesë që më tepër se një shfrytëzues ta ndërrojë përmbajtjen e skedarit.File protection - mbrojtje e skedarit. Komandë e kompjuterit e cila e ndalon shkruarjen dhe fshirjen e të dhënave në skedar, por e lejon leximin e tyre.Firewall - sistem rrjetor për sigurim i cili ndihmon në ndërprerjen e hyrjes së paautorizuar në sistemin kompjuterik; thjesht ky është kompjuter i lidhur në Internet dhe me të cilin zhvillohet i gjith komunikimi në Internet.Floppy disk - disk i butë, disketëFooter - tekst i cili paraqitet në pjesën e poshtme në secilën faqe.FF (Form Feed) - urdhër i cili shfrytëzohet i që ta lëviz letrën në printer në faqe të re. Zakonisht në tabelën kontrolluese të printerit gjendet një tast i cili mundëson kryerjen e funksionit përkatës.FORTRAN (FORmula TRANslation) - gjuhë programore e krijuar në kompaninë IBM e cila shfrytëzohej për programimin e aplikacioneve tekniko shkencore.Freeware - programe pa pagesë, por të mbrojtura me ligj për autorizimFAQ (Frequently Asked Question) - pyetje ose lista me pyetje dhe përgjigje të cilat janë shumë të shpeshta dhe shumë shfrytëzues ballafaqohen me këto të dhëna. Këto lista janë shumë frytdhënëse për shkak të këmbimit të informatave.GGIGO (Garbage In, Garbage Out) - princip në të cilën po qe se hyjnë të dhëna jokor-rekte dhe jovalide në kompjuter, ai do të japë rezultate jokorrekte dhe të pakuptimta.GUI (graphical user interface) - interfejs grafik i shfrytëzuar për sisteme operative. Komunikimi ndërmjet shfrytëzuesit dhe programit zhviliohet me anë të shfrytëzimit të ikonave, dritareve dhe të ngjashme. Një shembull për një iterfejs të tillë që e shfrytëzojmë është Windows-i.Guru - Njeri me kapacitet të lartë i cili dëshiron t'u ndihmojë të tjerëve në zgjedhjen e problemeve të tyre.HHacker - haker. Person për të cilin kompjuteri është hobi. Sot shumë njerëz termin haker e identifikojnë me person i cili në mënyrë të paligjshme hy në kompjuter të huaj.Halt - ndalesë. Ndalje e realizimit të operacioneve të renditura në programet kompjuterike.Hand-held computer - kompjuter i vogël që mund të mbahet edhe në dorë.Hang - rri varur. Mosfunksionim i kompjuterit. Kur kompjuteri rinë varur, i ekrani duket normal, por çfarëdo pune tjetër është e pamundur të futet në funksion.Hard copy - rezultatet e shtypura në letër.Hardware - hardueri, gjërat fizike apo të prekshme të kompjuterit.Help - ndihmë. Funksion i cili është i pranishëm në shumë programe, i cili shërben si ndihmë e shfrytëzuesit për përdorimin e programit.Hertz (Hz) - herc. Cikël në sekondë me të cilin matet shpejtësia e procesorit në kompjuter.HEX (Hexadecimal) - Sisitem numëror në matematik, në të cilin si bazë e numërimit është numri 16. Për shfaqjen e numrave përdoren shifrat 0-9 dhe shkronjat A-F. Është shumë i qëlluar për përdorimin e kalkulimeve kompjuterike.Hidden file - skedar i fshehur. Skedar i cili përmban atribute të cilat nuk lejojnë që emri i skedarit të kopjohet, të fshihet ose të shfletohet.High tech - teknologji e lartëHost computer - kompjuter kryesor me të cilin lidhen kompjuterët tjerë.Hot key - tast ose kombinim i tasteve i cili zbaton instruksion të përcaktuar pa marrë parasysh se çka punon procesori në momentin e dhënë.HTML (Hyper Text Markup Language) - format hipertekstual për punë me dokumente. Shërben për krijimin e dokumenteve WEB në internet.Hub - hab. Paisje në të cilën kyçen kompjuterët të cilët janë të lidhur në rrjet.Hyphenation - ndarje e fjalëveIIllegal - jolegal. Parametra hyrëse të cilët janë të papranuara, për shkak se nuk i përmbushin specifikacionet e vendosura në programe.Image processing - përpunim i grafikonëveImaging - proces i shkrimit të grafikës në ndonjë medium, për shembull në shirit.Implementation - implementim. Instalim i sitemit kompjuterik.Infrared - teknologji e cila shfrytëzon ndriçimin për lidhjen të kompjuterëve pa kabëll.Initialization - inicializim. Operacion për formatim të diskut ose disketës, si dhe përgatitje për shkruarjen dhe përdorimin e të dhënave.Ink-jet printer - shtypës pështyes që hedh ngjyrën në letër.Input data - të dhënat hyrëse.Insert mod - rregull për futjen e të dhënave.Install - instalim, futja fillestare e ndonjë programi në kompjuter.Instruction - instruksion. Urdhër i destinuar për mikroprocesorin.Integer - numër i plotë pa presje decimaleLLine printer - shtypës i cili shtyp përnjëherë një rresht tekst.Link- lidhje; lidhshmëri.Load - mbushje, futje e programit në memorje.LAN (Local Area Network) - rrjet lokal në kuadër të një hapësire ose ndërtese. Lidhje e dy ose më tepër kompjuterëve me kabllo me qëllim të këmbimit të informatave.Local printer - shtypës i cili është i lidhur drejtpërdrejt me një stacion punues, i cili nuk është në disponim të shfrytëzuesve tjerë të rrjetit.Login - Paraqitje në kompjuter. Në këtë rast kompjuteri kërkon nga shfrytëzuesi që të identifikohet me emrin dhe shifrën.Logoff- çlajmërim. Largim nga puna me kompjuter.Loop - cikël. Renditje të instruksioneve kompjuterike të cilat praktikohen me anë të përsëritjeve, gjersa nuk përmbushet ndonjë kusht.MMachine code - kod makine. Përmbledhje e instruksioneve kompjuterike në ndonjë kompjuter të posaçëm i cili niund ta kryejë urdhërin.Macro - makro. Serial i urdhërave të cilat kryhen me shtypjen e një tasti ose me ndonjë urdhër. Në të shumtën e rasteve i shkruan vetë shfrytëzuesi për ta lehtësuar punën gjatë përsëritjeve të një morie urdhërash.Mailbox - sandëku postar.Main program - pjesë kryesore e programit e cila i kontrollon nënprogramet.Mass storage - pajisje në të cilën mund të vendoset një numër i madh i të dhënave.Medium - medium. Bartës i të dhënave, shpesh mendohet në disketë, CD-ROM dhe të ngjashme.MMU (Memory Management Unit) - pajisje e cila udhëheq kujtesën.Merge - bashkim, kombinim i dy ose më tepër skedarëve.Message - porosi nga kompjuteri e cila informon për diçka.MIDI file - skedarë me përshkrime muzikore.MIPS (Million Instruction Per Second) -milion instuksione në sekondë. Njësi matëse për shpejtësinë me të cilën procesori i kryen instruksionet. Për shembull, procesori Pentium i cili punon në 100 MHz kryen 100 milionë instruksione në sekondë, pra 100 MIPS-a.Millisecond (ms) - milisekondë. Kohë e barabartë me pjesën e njëmijtë të sekondës. Shfrytëzohet për shprehjen e shpejtësisë te hard disqet.Mode - regjim i punës; mënyrë e punës. Njëra nga gjendjet alternative të punës së kompjuterit.MODEM (MOdulator/DEModulator) - modem. Regullator i cili të dhënat e dërguara i shndërron në sinjal telefonik, të qëlluara për lidhje të drejtpërdrejtë telefonike.Motherboard - pllaka amë e kompjuterit në të cilën janë të lidhura të gjitha elementet e harduerit.Multimedia - kombinim i tekstit me fotografi dhe zë, videoanimacion.MIME (Multipurpose Internet Mail Extensions) - standard për bashkangjitjen e skedarëve në porositë elektronike.Multitasking - aftësi e sistemit operativ që njëkohësisht të ushtrojë më shumë programe.NNetwork - rrjet i kompjuterit.NetWare - sistem operativ rrjetor i shpikur nga kompania Novell.Network adapter - adapter i rrjetit. Kartelë e cila instalohet në kompjuter përmes të cilës ai lidhet në rrjet.Network administrator - njeriu i cili e mbikëqyrë punën e rrjetit kompjuterik dhe që udhëheqë me të.Network protocol - protokoll rrjetor. Bashkësi e standardeve kompjuterike në një rrjet.Node - nyje, pika ngjitëse në rrjein kompjuterikNon-interlaced - sa i përket disa monitorëve te të cilët topi elektronik pas një kohe e kalon ekranin pa mos lëshuar asnjë vijë.Notebook computer - kompjuter i vogël me format sa një faqe e letrës.Numeric keypad - tastierë numerike.OOLE (Object Linking and Embedding) -mënyrë e këmbimit të informatave ndërmjet dy skedarëve me aplikim të njëjtë ose të ndryshëm në Windows.Off-line - i çkyçurOn-line - i kyçurODBC (Open Data Base Connectivity) - standard i cili mundëson hyrje në sisteme të ndryshme të bazave të të dhënave.Operating System - sistem operativ. Softuer i cili është lidhje ndërmjet shfrytëzuesit dhe kompjuterit.Optical cable - kabëll optik për lidhje rrjetore të kompjuterëve me të cilin arihet shpejtësi e madhe në përcjelljen e të dhënave.OCR (Optical Character Recognition) - njohje e simboleve optike. Program i cili identifikon shenjat e shkruara dhe ato të shtypura dhe pastaj krijon skedar tekstual.OEM (Original Equipment Manifacturer) - prodhues i komponenteve të ndryshëm, të cilët pastaj lidhen me klientin, e emri i tij figuron në kompjuter.Overflow - tejkalim. Gjendje e cila paraqitet si rezultat i operacionit aritmetik; e tejkalon kapacitetin e kujtesës për ruajtjen e rezultatit.Overload - ngarkim i tepërt. Ngarkim më i j madh sesa pajisja; mund ta mban atë për të cilën është konstruktuar.Overstrike - nënvizim.Overtype - shkrim përmbi tekst.Overwrite - mbulim i informatës e cila më parë ka qenë në atë vend.PPage break - ndërprerje e faqes. Vend ku mbaron një faqe dhe fillon faqja tjetër.Page layout - pamje e faqesPpm (pages per minute) - faqe në minute. Njësi matëse e shpejtësisë së shtypësit gjatë shtypjes.Pagination - operacion automatik te programet për përpunimin e tekstit, i cili shërben për renditjen e tekstit nëpër faqe me numerimin e tyre.Palmtop computer - kompjuter i vogël i cili mund të mbahet në një dorë.PASCAL - Paskali. Gjuhë kompjuterike.Password - Fjalë e fshehur e cila përdoret për hyrje në sistemin kompjuterik.Patch - arnim. Ndryshim i kodit programor, i cili zakonisht bëhet pas mbarimit të softuerit me qëllim që të përmirësohen disa gabime.Path name - emri i datotekës së bashku me rrugën me të cilën arihet deti tek ajo.Pause - pauzë. Tast ose urdhër i cili përkohësisht e ndërpren punën e ndonjë programi.Peer-to-peer - rrjet lokal ku çdo kompjuter i kyçur është i barabartë. Në rrjet nuk ekziston server.Peripheral device - pajisje e harduerit e cila kyçet në kompjuter.Permanent SWAP file - skedar i përhershëm në Windows me të cilin shtresohen të dhënat dhe instruksionet programore kur nuk mund të vendosen në kujtesën RAM.PCMCIA (Personal Computer Memory Card International Association) - komitet i cili krijoj standarde për memorje me kapacitet më të madh e aplikuar te kompjuterët laptop.PIXEL (Picture Element) - Element më i vogël i monitorit kompjuterik i cili mundë të kontroliohet. Sa më i madh të jetë numri i pikselave, aq më e mirë është rezoluta.Pirate - person i cili merret me formën ilegale të kopjimit të softuerave.Plasma display - teknologji e përdorur për konstruimin e ekranit te kompjuterët laptop.Plotter - vizatues. Pajisje e cila shërben për vizatimin e rezultateve të përfituara nga kompjuteri.Plug and play - kyçe dhe puno. Pajisje të cilat kompjuteri automatikisht i detekton dhe i instalon drajverat e nevojshëm në të.Pointer - tregues. Fotografi e vogël në ekran, zakonisht në formë të shigjetës; lëvizjet e saja kontrollohen nëpërmjet minakut.Port - portë; lidhje; hyrje.Portability - përcjellshmëri. Cilësi e programave kompjuterike që të mund të adaptohen në lloj-lloj tipash të kompjuterëve.Power supply - furnizues i rrymes te kompjuteri.Print queue - pritje, rend për shtyp.Print server - zakonisht njëri prej kompjuterëve në rrjet i cili dirigjon me të gjitha kërkesat për shtyp dhe me të gjithë shtypësit që janë të lidhura në rrjet.Printer driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit që të punojë me shtypësin.Procedure - rradhitje e instruksioneve kompjuterike të cilat bashkarisht veprojnë për një nevojë dhe detyrë të caktuar.Processing - përpunim i të dhënave.Programming language - gjuhë programore me të cilën programeri e shkruan programin kompjuterik.Prompt - shenjë për thirrje; shërben për shkruarjen e urdhërave.Purge - shlyerje pas së cilës të dhënat e shlyera nuk mund të kthehen më.QQuery - pyetje. Instruksion kompjuterik i cili i parashtron pyejte bazës së të dhënave.Quit - ndalje. Urdhër me të cilën para kohe ndalet ekzekutimi i programit.QWERTY - tastier në të cilën rreshti më i lartë i saj fillon me shkronjat Q, W, E, R, T, Y. Ekzistojnë edhe lloje tjera të tastierëve si per shembull QWERTZ.RRadio button - radio sustë. Mund të zgjedhim vetëm një sustë të këtij lloji në program.RAM (Random Access Memory) - kujtesa kryesore kompjuterike në të cilën janë të vendosura të dhënat të cilat përpunohen.Read-only - vetëm lexim. Të dhënat mund të lexohen, por jo edhe të ndryshohen.ROM (Read Only Memory) - kujtesa e pashlyeshme nga e cila mund të lexohen të dhënat.RTC (Real Time Clock) - Çip kompjuterik i cili ka funksion të orës që ta informojë kompjuterin për kohën e saktë, datën dhe vitin.Reboot - përsëri startim të kompjuterit, zakonisht për shkak të rënies së sistemit.Record - grup i të dhënave të cilat i takojnë një grupacioni. Për shembull, emri i ndonjërit, mbiemri, adresa dhe numri i telefonit.Recover - kthim në gjendjen normale të punës pas paraqitjes së gabimit në sistem.RAID (Redundant Array of Inexpensive Drives) - kombinim i më shumë disqeve me qëllim që të rritet siguria e të dhënave nga ndonjë humbje e paparashikuar.Refresh rate - shpejtësi për freski. Numër maksimal i fotografive që mund të shfaqen në ndonjë monitor për një sekondë. Paraqitet me herc.RDBMS (Relational Data Base Management System) - sistem për udhëheqjen e bazave të të dhënave.Remote computer - kompjuter i larguar.Remote control program - program me komandim prej së largu.Repeat delay - koha e nevojshme që të shtypet një tast e që të paraqitet karakteri i cli përgatitet që të dale në ekran.Reset button - sustë për resetim. Sustë në pjesën e përparme të shtëpizës së kompjuterit e cila shërben për vënien e sistemit në gjendjen fillestare të saj.Resolution - qartësi e përshkruarjes në ekran apo në shtypës.Response time - kohë për përgjigje nga ana e kompjuterit për ndonjë kërkesë përkatëse.Restart - startim i përsëritur i kompjuterit.Retreive - gjetje dhe ndarje në veçanti e ndonjë informate të përcaktuar.Retry - orvatje e sërishme për të kryer ndonjë instruksion të programit.Ring network - rrjet unazor.RJ-45 - konektor i cili i ngjan lidhjes telefonike, por ka 8 tela në vend që të ketë 4.Root directory - direktoriumi kryesor i një disku.Router - udhërëfyes. Pajisje rrjetore e cila i dërgon të dhënat në rrjet duke e zgjedhur rrugën më të mirë.SSafe mode - gjendje në të cilën startohet Windows-i kur paraqitet ndonjë konflikt në harduer.Save - shkrim i të dhënave në disk, ku nuk mund të humben pas mbylljes së kompjuterit.Scanner - skener. Mjet i cili në mënyrë optike lexon ndonjë dokument dhe e shndërron në skedar grafiko-digjital.Screen - ekran.Scroll - lëvizje e tekstit lart-poshtë.Search engine - program për kërkimin e të dhënave. Makina më të njohura për kërkim në internet janë: Yahoo, Altavista, Google etj.Server - kompjuter në rrjet i cili disa nga resurset e veta i vë në disponim të ndonjë kompjuteri tjetër.Session - koha në të cilën një shfrytëzues e kalon në rrjet.Set up - një sistem të vihet në gjendje pune.Shared file - skedar i përbashkët.Shut down - kryerje e punës së një sistemi operativ të kompjuterit ose çkyçje e kompjuterit.SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) - protokoll i cili shfrytëzohet për udhëheqjen e këmbimit të postës elektronike ndërmjet dy kompjuterëve.Slave - i nënshtruar. Kompjuter i cili është i kontrolluar nga një kompjuter tjetër.Software - të gjitha programet të cilat mund të shfrytëzohen në një kompjuter.Software development tool - vegla për zhvillimin e programeve.Sort - renditje e të dhënave me radhitje të re.Sound card - kartë për zërim.Storage - kujtesë.String - varg i shenjave.SQL (Structured Query Language) - pako e programeve për udhëheqjen e bazave të të dhënave.Switch - ndërprerës.System software - softuer sistemor (p.sh. MS-DOS, Windows etj).English-Albanian dictionary > Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
-
11 doctrine
noun1) (principle) Lehre, die* * *['doktrin](a belief or set of beliefs which is taught: religious doctrines.) die Doktrin* * *doc·trine[ˈdɒktrɪn, AM ˈdɑ:k-]nthe \doctrine of predestination die Prädestinationslehremilitary \doctrine Militärdoktrin fa basic/sound \doctrine ein fundierter Grundsatzto apply a \doctrine nach einem Grundsatz handelnto disprove a \doctrine einen Grundsatz widerlegento preach a \doctrine einen Grundsatz vertreten* * *['dɒktrɪn]nDoktrin f, Lehre f* * *1. Doktrin f, Lehre f, Lehrmeinung f:doctrine of descent Abstammungslehre f* * *noun1) (principle) Lehre, die* * *n.Doktrin -e f.Lehre -n f. -
12 course
n1) курс, направление2) ход, течение; развитие4) курс валюты6) pl курсы
- adult education courses
- advanced course
- basic course
- beginner's course
- complete course
- compulsory course
- condensed course
- crash course
- full course
- initial course
- management training course
- postgraduate courses
- programmed instruction course
- refresher course
- sandwich course
- training course
- course of business
- course of business cycle
- course of commerce
- course of instruction
- course of lectures
- course of manufacture
- course of studies
- course of trade
- course of training
- attend a course
- enroll for a course
- hold a course
- set up a course
- take a courseEnglish-russian dctionary of contemporary Economics > course
-
13 unit
организационная единица; боевая единица (напр. корабль, ЛА танк); подразделение; часть; соединение; расчетно-снабженческая единица; секция; орган; элемент; комплект; агрегат; установка; см. тж. elementbulk petrol (transport) unit — Бр. часть [подразделение] подвоза наливного (бестарного) горючего
counter C3 unit — часть [подразделение] подавления системы оперативного управления и связи
Fleet Marine (Corps) reconnaissance unit — разведывательное подразделение [часть] флотских сил МП
multisensor (AA) firing unit 3PK — с приборным комплексом из нескольких систем обнаружения и сопровождения
photo (graphic) reconnaissance unit — фоторазведывательная часть [подразделение]
surface-launched unit, fuel air explosive — установка дистанционного разминирования объемным взрывом
surface-launched unit, mine — установка дистанционного минирования
tactical (air) control unit — часть [подразделение] управления ТА
war (time) strength (TOE) unit — часть, укомплектованная по штатам военного времени
— air unit— ASA unit— BM unit— border operation unit— car unit— depot support unit— dry unit— EW unit— GM unit— host country unit— HQ unit— logistics support unit— manpack radio unit— marksmanship training unit— mechanized infantry unit— missile-armed unit— nuclear weapon unit— provisional unit— QM unit— Rangers unit— supported unit— TOE unit— transportation unit— truck transport unit— van unit— wet unit* * *1) часть; 2) единица -
14 method
1) метод; способ (см. тж. technique 1)2) ООП метод (функция - элемент определения класса (class) в языке Smalltalk, в C++ - см. member function)•- alphageometric method
- Amble's method
- ancestor method
- assembly method
- basic access method
- bibliography method
- bit-level method
- branch and bounds method
- buffering method
- building-block method
- chaining method
- checksum method
- coded pattern method
- conditional delay method
- constraint satisfaction method
- critical path method
- cut-and-try method
- cutset method
- dark-spot method
- data access method
- deductive method
- derivative approximation method
- diagonal method
- diagram method
- dichotomy method
- digital sorting method
- direct access method
- exhaustive method
- false position method
- finished method
- finitary method
- finite difference method
- flip-chip method
- flooding method
- flowgraph method
- frequency analysis method
- gradient method
- graphic access method
- heuristic method
- hierarchical access method
- hit-and-miss method
- Horner's method
- hunt-and-stick method
- index register method
- indexed-sequential access method
- inline-code method
- inverse power method
- inverse transformation method
- issue method
- iteration method
- least-squares method
- left-edge method
- lightweight formal method
- linkage method
- longest route method
- machine method
- maximum-likelihood method
- method of quickest descent
- method of selected point
- method of successive approximations
- Monte-Carlo method
- net method
- Newton's method
- nonrestoring method
- N-pass method
- numerical method
- operational method
- opposition method
- overlay method
- part-continuous method
- partitioned access method
- pencil-and-paper method
- perturbation method
- piezoelectric sensing method
- ping-pong method
- power method
- predictor-corrector method
- programming method
- progressive-part method
- proprietary method
- pure virtual method
- queued access method
- queued indexed sequential access method
- radial exploration method
- random-walk method
- recursive descendant method
- regular falsi method
- resetting method
- resident access method
- review article method
- row-by-row method
- rubber band method
- Runge-Kutta method
- saddle point method
- sampling method
- scale factor method
- scan-set method
- scheduling method
- scissors and paste method
- secant method
- sectioning method
- semigroup method
- sequential access method
- shortcut method
- shortcut multiplication method
- sieve method
- simplex method
- single-path instruction method
- sit-by-me instuction method
- state-space method
- steepest descent method
- step-by-step method
- stroke method
- subject profile method
- symbolic method
- symbolical method
- syntactic method
- synthetic method
- target method
- telecommunication access method
- temporal difference method
- time-domain method
- touch method with ten fingers
- trial-and-error method
- truth table method
- variable separation method
- variable-metric method
- variational method
- variation method
- V-brush method
- vernier pulse-timing method
- virtual method
- wire-wrap method
- zero-deflection methodEnglish-Russian dictionary of computer science and programming > method
См. также в других словарях:
Instruction set — An instruction set, or instruction set architecture (ISA), is the part of the computer architecture related to programming, including the native data types, instructions, registers, addressing modes, memory architecture, interrupt and exception… … Wikipedia
Instruction set simulator — An instruction set simulator (ISS) is a simulation model, usually coded in a high level programming language, which mimics the behavior of a mainframe or microprocessor by reading instructions and maintaining internal variables which represent… … Wikipedia
Orthogonal instruction set — is a term used in computer engineering. A computer s instruction set is said to be orthogonal if any instruction can use data of any type via any addressing mode. The word orthogonal, which means right angle in this context, implies that it is… … Wikipedia
Complex instruction set computing — A complex instruction set computer (CISC) ( /ˈsɪs … Wikipedia
Reduced instruction set computer — The acronym RISC (pronounced risk ), for reduced instruction set computing, represents a CPU design strategy emphasizing the insight that simplified instructions which do less may still provide for higher performance if this simplicity can be… … Wikipedia
Burroughs large systems instruction set — The B5000 instruction set is the set of valid operations for the Burroughs large systems including the current (as of 2006) Unisys Clearpath/MCP systems. These unique machines have a distinctive design and instruction set. Each word of data is… … Wikipedia
Minimal instruction set computer — (MISC) is a processor architecture with a very small number of basic operations and corresponding opcodes. Such instruction sets are commonly stack based rather than register based to reduce the size of operand specifiers. Such a stack machine… … Wikipedia
Complex instruction set computer — A complex instruction set computer (CISC, pronounced like sisk ) is a microprocessor instruction set architecture (ISA) in which each instruction can execute several low level operations, such as a load from memory, an arithmetic operation, and a … Wikipedia
Atmel AVR instruction set — Here is the basic Atmel AVR instruction set.Arithmetic operations work on registers R0 R31 but not directly on RAM and take one clock cycle, except for multiplication and word wide addition (ADIW and SBIW) which take two cycles.RAM and I/O space… … Wikipedia
BASIC — n. 1. (Computers) [Beginner s All purpose Symbolic Iruction C.] an artificial computer language with a relatively simplified instruction set. Note: Writing a program in BASIC or other higher computer languages is simpler than writing in assembly… … The Collaborative International Dictionary of English
instruction — {{Roman}}I.{{/Roman}} noun 1 instructions information on how to do sth ADJECTIVE ▪ comprehensive, full ▪ adequate ▪ clear, explicit ▪ … Collocations dictionary